Onderzoeken

Bloedonderzoek

Hormonaal bilan

De concentraties van sommige hormonen schommelen sterk in de loop van de cyclus. Daarom is een meting op verschillende momenten in de cyclus belangrijk om de goede werking van de verschillende organen na te gaan. Tijdens de menstruatie, het begin van een nieuwe cyclus, wordt oestradiol, LH, FSH, androgenen, prolactine, schildklierhormoon en AMH bepaald. Ongeveer een week voor de verwachte maandstonden, rond dag 21 van de cyclus, bepalen we het progesteron, om na te gaan of er wel degelijk een eisprong is geweest.

Screening voor infectieziekten

De bloedanalyse is nuttig voor het opsporen van eventuele antistoffen tegen een aantal infectieziekten: HIV, Hepatitis B, Hepatitis C, Syfilis, Rubella, Toxoplasmose, Cytomegalovirus. Als u een behandeling krijgt, is het fertiliteitscentrum wettelijk verplicht om HIV, hepatitis en syfilis na te kijken.

Bloedgroep en Rhesusfactor

Als u uw bloedgroep niet kent of u geen bloedgroepkaartje heeft, kan er een bloedname worden uitgevoerd om dit vast te stellen.

Genetisch onderzoek

Via bloedonderzoek worden de chromosomen nagekeken op verschillende afwijkingen die invloed kunnen hebben op uw vruchtbaarheid. Daarnaast is het mogelijk dat er een bepaalde afwijking is, waar u zelf geen last van heeft, maar die wel gevolgen kan hebben voor uw kind(eren).

Deze bloedonderzoeken kunnen gebeuren in het laboratorium van AZ Diest campus Statiestraat 65 (zonder afspraak tussen 07:00 en 20:00 u) of bij uw huisarts.

Gynaecologische echografie

Met een vaginale inwendige echografie worden de eierstokken, de eileiders, de baarmoeder en het bekken geëvalueerd. In geval van pijnlijke menstruaties of bij pijn tijdens het vrijen, wordt soms een gespecialiseerde echografie aangevraagd om endometrioseletsels uit te sluiten.

Deze gespecialiseerde echografie kan gebeuren bij dr. Anne-Sophie Boes (raadpleging fertiliteit, AZ Diest, campus Hasseltsestraat 29) of onder supervisie van of bij dr. Dominique Van Schoubroeck (UZ Leuven, Campus Gasthuisberg).

Controle van de eileiders via Hysterosalpingo-Foam-Sonography (HyFoSy)

Het doel van dit onderzoek is de doorgankelijkheid van de eileiders (salpinx) na te gaan. De eileiders zijn doorgankelijk indien men op echografie “foam” = “schuim”, een mengsel van lucht en vocht, vanuit de baarmoederholte via de eileiders tot in de buikholte kan zien bewegen.

Het onderzoek kan enkel worden uitgevoerd indien er geen bloedverlies is EN indien er geen ontsteking is in de onderbuik EN indien u niet zwanger bent. Het onderzoek zal ook niet doorgaan indien op echografie blijkt dat één of beide eileiders uitgezet zijn (hydrosalpinx).

Ongeveer één uur voor de geplande afspraak neemt u één tablet Ibuprofen 400 mg in om buikkrampen te voorkomen of te verminderen. Bij allergie of in het geval dat u geen NSAID mag gebruiken, is Paracetamol 1 gram een mogelijk alternatief. U hoeft niet nuchter te zijn. Vóór het onderzoek kan u best plassen. Om het eventueel optreden van een infectie te voorkomen neemt u éénmalig 2 tabletten Azithromycine 500 mg in. Hiervoor zal u een voorschrift krijgen van uw arts.

Er wordt een transvaginale echografie uitgevoerd. Nadien wordt een speculum in de vagina geplaatst (zoals voor een uitstrijkje), de baarmoederhals wordt ontsmet en er wordt een fijne ballon-katheter doorheen de baarmoederhals geschoven. Het speculum wordt verwijderd en er wordt opnieuw een transvaginale echografie uitgevoerd terwijl enkele milliliters van het mengsel van water en lucht (foam) doorheen de katheter gespoten wordt. Dit vult de baarmoederholte en indien het doorheen de eileiders de buikholte bereikt, zijn de eileiders doorgankelijk. U kunt wat krampen voelen in de onderbuik, te vergelijken met de last bij menstruatie.

Dit onderzoek gaat door bij dr. Anne-Sophie Boes op de raadpleging fertiliteit, AZ Diest, campus Hasseltsestraat 29, op dinsdagnamiddag, na afspraak.

Het onderzoek kan ook plaatsvinden in UZ Leuven, Campus Gasthuisberg, bij dr. Dominique Van Schoubroeck (voor UZ Leuven maakt u een afspraak via nummer 016 34 36 42 bij het begin van de menstruatie).

Controle van de buikholte via laparoscopie of kijkbuisoperatie

Een laparoscopie is een kijkbuisoperatie waarbij de verschillende organen in de buikholte kunnen nagekeken worden: baarmoeder, eierstokken, eileiders, blaas en darmen. Het onderzoek kan mogelijke tekens opsporen van infecties, vergroeiingen, endometriose, en eventuele andere abnormale zaken. Tijdens een laparoscopie kan de arts ook een ingreep uitvoeren (vergroeiingen losmaken en weghalen, cysten uit de eierstokken verwijderen, endometrioshaarden vernietigen,…). Een endometriumbiopsie en doorgankelijkheidstest van de eileiders kunnen gelijktijdig worden uitgevoerd.

Voor een laparoscopie worden kleine sneetjes in de buik gemaakt: ééntje net onder of naast de navel om de kijkbuis in te brengen. Daarnaast worden er één, twee of drie kleine sneetjes geplaatst laag op de buik om hulpinstrumenten in de buikholte te brengen.

De ingreep gebeurt onder algemene verdoving. U zal een vragenlijst krijgen voor de anesthesist, die verantwoordelijk is voor de verdoving tijdens de laparoscopie. Deze vragenlijst dient u ten laatste een 2-tal weken op voorhand door te sturen.

De ingreep vindt plaats op vrijdag in het Daghospitaal van AZ Diest (campus Hasseltsestraat 29). De ingreep kan eventueel ook op vrijdag gepland worden in UZ Leuven, campus Gasthuisberg.

Voor de ingreep dient u nuchter te zijn.

5 dagen voor de geplande datum volgt u een restenarm dieet. De dag voor de ingreep wordt Picoprep ingenomen (darmvoorbereiding). Enkele uren na de ingreep mag u naar huis, al mag u die dag zelf niet rijden met de wagen. Er wordt één tot twee weken werkonbekwaamheid voorzien.

Controle van de baarmoeder of hysteroscopie

De baarmoeder kan gecontroleerd worden aan de hand van een hysteroscopie (kijkbuis). Hierbij wordt de baarmoeder gevuld met fysiologisch water en nagekeken op aangeboren vormafwijkingen, vergroeiingen, poliepen, vleesbomen (fibromen),…

De hysteroscopie vindt plaats op dinsdagnamiddag bij dr. Anne-Sophie Boes op de raadpleging fertiliteit, AZ Diest, campus Hasseltsestraat 29, na afspraak.

Het onderzoek kan enkel worden uitgevoerd indien er geen bloedverlies is EN indien er geen ontsteking is in de onderbuik EN indien u niet zwanger bent.

Voor de hysteroscopie hoeft u niet nuchter te zijn. Een uur voordien neemt u best een pijnstiller (bv ibuprofen 400 mg) in om buikkrampen tegen te gaan.

Controle van het baarmoederslijmvlies

Het baarmoederslijmvlies wordt gecontroleerd via een echografie (voor de dikte van het slijmvlies) of via een endometriumbiopsie. Bij een endometriumbiopsie wordt een klein stukje baarmoederslijmvlies via een dun, soepel buisje opgezogen en voor verder microscopisch onderzoek opgestuurd.

De endometriumbiopsie wordt meestal afgenomen in de week voor de verwachte menstruatie. Dit kan tijdens de raadpleging of kan gecombineerd worden met een hysteroscopie. U mag tijdens dit onderzoek absoluut niet zwanger zijn.

Dit kan wat buikkrampen geven. Daarom neemt u best een pijnstiller een uurtje voor het onderzoek (bv ibuprofen 400 mg).

Bloedonderzoek

Screening voor infectieziekten

Op de eerste consultatie wordt er een bloedname uitgevoerd ter controle van HIV, hepatitis B, hepatitis C en Syfilis. Als u een behandeling krijgt, is het fertiliteitscentrum wettelijk verplicht om HIV, hepatitis en syfilis na te kijken.

Hormoonbepaling

Soms kan het ook nodig zijn om een hormoonbepaling uit te voeren. Een regelmatige en voldoende hoge afscheiding van mannelijke hormonen, androgenen, is nodig voor een normale productie van zaadcellen.

Genetisch onderzoek

Met een bloedonderzoek kunnen chromosomale afwijkingen of gendefecten (Y-deleties en mucoviscidose) opgespoord worden. Mannelijke vruchtbaarheidsstoornissen kunnen het gevolg zijn van of samenhangen met bepaalde afwijkingen in het erfelijk materiaal. De kans op erfelijke afwijkingen neemt toe naarmate de kwaliteit van de zaadcel afneemt. Bij ongeveer één op tien mannen die minder dan 10 miljoen zaadcellen per milliliter zaadvocht hebben, wordt er een erfelijke afwijking gevonden. Deze bloedonderzoeken kunnen gebeuren in het laboratorium van het AZ Diest campus Statiestraat 65 (zonder afspraak tussen 7 en 20u) of bij uw huisarts.

Sperma onderzoek

Een spermaonderzoek wordt uitgevoerd om na te gaan hoe het gesteldis met de zaadproductie en de kwaliteit. Het onderzoek verloopt volgens
de methodologie van de WHO, met standaard voorwaarden voor het opvangen van het ejaculaat, de aflevering ervan in het laboratorium en de daar te volgen procedure.

Voor een goede beoordeling dient u minimum 2 dagen en maximum 5 dagen seksuele onthouding te respecteren.

Voor de sperma analyse kan u terecht in het Labo capacitatie zaadcellen van AZ Diest, campus Statiestraat 65
Zie informatie brochure “Labo voor capacitatie zaadcellen”

Bij een afwijkend resultaat is het noodzakelijk om een tweede sperma-analyse uit te voeren. Deze tweede controle van het spermastaaltje kan eventueel gecombineerd worden met het andrologisch onderzoek in UZ Leuven, Campus Gasthuisberg.

Consultatie bij de androloog

In een uitgebreid vraaggesprek bij de androloog wordt de algemene en medische voorgeschiedenis bevraagd, die van belang kunnen zijn voor de vruchtbaarheid: vroegere ziektes, ingrepen aan de geslachtsorganen, infecties, problemen met erectie of ejaculatie,...

Tijdens de consultatie voert de androloog een klinisch onderzoek uit van de geslachtsorganen. De teelballen, de bijbal, de zaadleiders, de prostaat en de penis worden gecontroleerd op eventuele afwijkingen. Nadien kan een echografische controle van de teelballen volgen.

Voor dit onderzoek zal u een afspraak krijgen bij de uroloog in AZ Diest of bij de androloog in UZ Leuven, Campus Gasthuisberg. Deze afspraak gaat meestal door op woensdag en kan gecombineerd worden met een sperma onderzoek en echografie van de teelballen.

Andrologie betekent letterlijk “studie van de man”. Het is eigenlijk de mannelijke tegenhanger van gynaecologie. Een androloog houdt zich bezig met de diagnose en behandeling van afwijkingen van het mannelijk voortplantingsstelsel zoals verminderde mannelijke vruchtbaarheid of stoornissen van de productie van mannelijke hormonen of seksuele functie.