Vertrouwenspersoon en vertegenwoordiger

U kan zich als patiënt laten bijstaan door een familielid, een vriend, of elke andere persoon. Deze vertrouwenspersoon kan u bijstaan bij het uitoefenen van elk van uw patiëntenrechten.

• Een vertrouwenspersoon is iemand die u zelf kiest: een familielid, familie, een goed vriend of buur …
• Een vertrouwenspersoon kan u bijstaan als u informatie krijgt over uw gezondheidstoestand, uw patiëntendossier wilt raadplegen of een klacht wilt neerleggen.
• Een vertrouwenspersoon aanduiden is heel eenvoudig.
• Het is goed om voor het bezoek aan de arts duidelijke afspraken te maken over de verwachtingen. De ene patiënt heeft er graag iemand bij om mee vragen te stellen, de andere om meer op zijn gemak te zijn.
• Uw vertrouwenspersoon kan u bijstaan, maar kan niet in uw plaats beslissen.

Indien u zelf niet in staat bent om uw rechten uit te oefenen (dementie, coma..), kan er een vertegenwoordiger worden aangeduid die in uw plaats uw rechten en belangen behartigt. Die persoon neemt dan in uw plaats de beslissingen in uw zorgproces.

• Bij een minderjarige patiënt oefenen de ouders of voogd de rechten uit. Toch moet de minderjarige patiënt soms betrokken worden en kan hij in bepaalde omstandigheden zelf beslissen.
• Bij een meerderjarige wilsonbekwame patiënt zijn er drie mogelijkheden in de wet geregeld: u heeft op voorhand zelf een vertegenwoordiger aangeduid; de rechter duidt een vertegenwoordiger (bewindvoerder) aan; de wet legt deze persoon als vertegenwoordiger vast als voorgaande niet van toepassing zijn, in deze volgorde: de samenwonende echtgenoot of partner, meerderjarig kind, ouder of meerderjarige broer of zus.
• Belangrijk om weten is dan een vertegenwoordiger die u zelf heeft aangeduid, altijd boven de andere vertegenwoordigers staat (in de volgorde zoals beschreven). Daarom is het belangrijk om daar op voorhand goed over na te denken en het gesprek aan te gaan met uw naasten, zodat zij uw wensen kennen. Zo kan u iemand aanduiden die goed weet wat u wilt en die u vertrouwt.
• Gaat u akkoord met deze wettelijke volgorde voor, dan hoeft u niets te ondernemen. Wilt u iemand anders als vertegenwoordiger, dan dient u die op voorhand aan te duiden. Dat kan via een schriftelijk gedagtekend en ondertekend mandaat of via een zorgvolmacht.
• Een vertegenwoordiger kan al uw rechten als patiënt uitoefenen en dus ook in uw plaats beslissen wanneer u dat zelf niet meer kunt. Hij wordt verondersteld altijd uw wil te vertolken en op te treden in uw belang. En net zoals bij de minderjarige patiënt, moet u ook als wilsonbekwame meerderjarige patiënt zoveel mogelijk betrokken worden bij het uitoefenen van uw rechten.

Zowel voor het aanduiden van de vertrouwenspersoon of van de vertegenwoordiger dient u specifieke documenten in te vullen en aan het ziekenhuis over te maken. Deze documenten worden opgenomen in uw patiëntendossier.